روش تدریس و کلاس داری درمدارس چند پایه
تدریس کلاس های چندپایه
دراین بخش بامفهوم تدریس چندپایه آشنامی شویم .همچنین متوجه تفاوت های بین تدریس چندپایه وتک پایه سنّتی خواهیم شد
درپایان این بحث بایدقادرباشیم :
1.کلاس چندپایه راتوصیف کنیم.
2.تدریس چندپایه وتک پایه راباهم مقایسه کنیم.
این بخش رابه بررسی مواردزیراخصاص می دهیم
*تعریف تدریس چندپایه
*واژه های مختلف برای تدریس چندپایه
*دیدگاه های مختلف درباره ی تدریس چندپایه
*مقایسه تدریس تک پایه وچندپایه
بایدعنوان کنم که درنقاط مختلف دنیاواژه های مختلفی برای توصیف تدرس چندپایه به کارمی رود.گاهی افرادآن راچنین اطلاق می کنند.(درآفریقای جنوبی بیشتراین اسامی مرسومند.)
*تدریس نیمه
*تدریس دوپایه
*تدریس کلاس چندسطحی
*کلاس مرکب چندبرنامه ای
*تدریس کلاس تلفیقی
منظورازتدریس چندپایه چیست؟
«چند»به معنای مقدارکافی،متعددیابیش ازیک است.واژه ی «پایه»به معنای سطح است.بنابراین چندپایه به معنای پایه های متعدّداست.
تدریس چندپایه موقعیتی است که درآن یک معلّم بایدبه پایه های متعدّدبه طورهم زمان درس بدهد.این موقعیت درهمه مدارسی که پایه ها بیش ازمعلّمان است رخ می دهد.برخی معلّمان چندپایه ممکن است دوپایه رادرس بهندامّابرخی سه یاچهاربعضاهرپنج پایه راتدریس می کنند.درمدارس خیلی کوچک ممکن است معلّمان به پنج پایه به طورهمزمان زیریک سقف تدریس کنند.درتدریس تک پایه سنتّی معلّم فقط یک پایه رادرس می دهد.فراگیران درهرپایه عمولاهم سن هستندامّاممکن است توانایی های مختلف داشته باشند.
چندپایه دربرابرتک پایه
عموماکلاس های درس به کلاس درس تک پایه اطلاق می شوندواین همان چیزی است که معمولابرنامه ی درسی برای پرداختن به آن طراحی می شود.این درحالی است ه کلاس های چندپایه وتک پایه تفاوت های چشم گیری دارندوجنبه های مشترکی هم دارند.هردوموقعیت تدریس مشتمل برمعلّمان ودانش آموزانی است که به مدرسه آمده اندتابیاموزند.معلّمان هردوموقعیت تمایل دارندسطوح شایستگی مشابه داشته باشندوبرنامه های آموزشی مشابهی راگذرانده باشند.برنامه درسی مشابهی درهردوموقعیت به کارمی رود.دربسیای مواردممکن است دریابندکه منابع به کاررفته درکلاس تک پایه مشابه منابع به کاررفته درکلاس چندپایه است.
امّادراین جانمی خواهیم درباره ی شباهت هافقط صحبت کنیم .برعکس می خواهیم جنبه های تعیین کننده ای راکه کلاس های چندپایه راازتک پایه متمایزمی کند؛بررسی کنیم.
واینک مقایسه ای بین کلاس هاس چندپایه وتک پایه
ویژگی ها
چندپایه
تک پایه
روش ها
انواع روس هابه کارمی روندتانیازهای تک تک فراگیرا باتوانایی های متفاوت ودرپایه های مختلف برآورده شود.
رویکردی کلی کلاس برای برآوردن نیازهای افرادی باتوانایی های مختلف درپایه مشابه به کارمی رود.
سازمان دهی
وقت بیشتری صرف سازماندهی وطراحی آموزشی می شود.
معلّم فقط مسئول برنامه درسی دیکته شده برای آن پایه خاصّ است.
روابط
به علّت کوچکی اندازه ی کلاس معلّم به نظرجزئی ازیک واحدخانوادگی می رسد.
جمعیت مدرسه بزرگ تراست پس ایجادروابط بین فردی سخت تراست.
خودآموزی
آموزش به گروه هم سال به کارمی رود.سایرفراگیران به عنوان معلّم والگوعمل می کنند.
معمولارهبران گروه به دیگران کمک می کنند.
تربیّت معلم
بسیاری ازمعلّمان آموزش چندپایه ندیده اندوحمایت فنّی ازآن هانمی شود
بسیاری باحمایت دولت آموزش می بینند.
عضو
کودکان کم تری غالبادرکلاس چندپایه هستنداماازسنین مختلف ودانش آموزان توانایی های متفاوت دارند.
اندازه ی عادی کلاس 40تا60 دانشآموز استکه هم سن وهم پایه انداماتوانایی های متفاوت دارند.
برنامه درسی
برنامه درسی برای کلاس های چندپایه طراحی نمی شود.
برنامه درسی برای کلاس های تک پایه است.
حقوق ومزایا
مزایای خاصی برای تدریس کلاس های چندپایه وجوندارد.
مزایای خاصِّیازطریق ارتقای شغلی تعلق می گیرد
مهارت ها
معلّمان نیازمندمهارت های بیشتری به منظوراداره ی پایه های مختلف اند.
مهارت های کم تری برای اداره یی پایه لازم است.
منابع
اجتماع غالبافقیراستونمی تواندمطالب وموادآموزشی اضافی تامین کند.
دولت غالباموادآموزشی راتامین می کند.
مقایسه
شباهت های بین کلاس های چندپایه وتک پایه
*ممکن است معلّمان شایستگی هاوبرنامه های یکسانی داشته باشند.
*ممکن است مدارس برنامه های درسی ومنابع مشابهی داشته باشند.
*ممکن است فراگیران توانایی های یادگیری متفاوتی درهردو نوع کلاس داشته باشند
تفاوت های بین کلاس های چندپایه وتک پایه
درکلاس چندپایه:
*وقت بیشتری برای طراحی وسازمان دهی لازم است.
*جمعیبت فراگیران کم است.
*آموزش تخصّصی چندپایه درکارنیست وحمایت محدودی ازمعلّمان صورت می گیردیاحمایتی نمی شود.
درکلاس های تک پایه:
*وقت کمتری برای طرح ریزی وسازماندهی لازم است.
*حمایت فرگیران زیاداست.
*حمایت دولتی وجوددارد.
عوامل موثردربه وجودآمدن تدریس چندپایه:
دراین قسمت
عوامل موثردربه وجودآمدن تدریس چندپایهراتوصیف ودرباره اش توضیحاتی داده خواهدشد.
مزایای تدریس چندپایه راشرح داده وتجزیه وتحلیل کنید.
عوامل موثردربه وجودآمدن تدریس چندپایه:
1.عوامل جغرافیایی
2.عوامل سیاسی
3.عوامل فرهنگی
4.عوامل اجتماعی –اقتصادی
* عوامل جغرافیایی
برخی مناطق ازلحاظ جغرافیایی به واسطه ی رودخانه ،تپّه ای شنی یاجنگل های عظیم منزوی شده اند.درنتیجه افرادکمی دراین مناطق زندگی می کنند.نمونه ای ازاین مناطق روستاهای کوهستانی است.کودکان این مناطق مثل هربچّه یدیگری مستحق اموزشندبنابراین تحت این شرایط تدریس چندپایه تنهاگزینه ی موجودبرای این جوامع است.
گاهی این جوامع کوچک ازمدارس بزرگ دورند.بسیاری ازدانش آموزان این جوامع ،کوچک ترازآنندکه به مدارس بزرگ تررفت وآمدکنند.به علاوه جمعیّت آن هاکمترازآن است که مدارس تک پایه راحمایت کند.دراین شرایط تدریس چندپایه راه چاره است.این کارامکان آموزش پایه به جوامع کم جمعیّت رافراهم می آورد.
عوامل سیاسی
اکثریت مدارس کوچک چندپایه درمناطق دورافتاده ومنزوی وگاهی نزدیک به مرزهای کشورقراردارند،هرچندممکن است مدرسه ای نزدیک درآن سوی مرزوجودداشته باشددانش آموزان مجازبه عبورازآن نیستند.همچنین روستاهایی باروسای مختلف یامرتبط باقبایل متفاوت ،صرف نظرازاین که چقدرکوچکند،نمی توانندرابطه ی نزدیکی بایکدیگرداشته باشند.ممکن است وابستگی سیاسی مشابهی نداشته باشند.این رهبران به عنوان بخشی ازتلاش توسعه ی محلّی خودناچاربه داشتن مدارس درمناطق خود،صرف نظرازبزرگی جمعیّت می شوند.
عوامل فرهنگی
فکرکنیدچه اتفاقی می افتداگرکودکان یک اجتماع مجبورباشندبه مدرسه ای درجامعه دیگربروندممکن است والدین بخواهندکودکشان به مدرسه ای درمنطقه ای بافرهنگ متفاوت بروند.ممکن است بترسندکه کودکشان تحت تاثیرقرارگیرندوبرخی ازارزش هاوسنّت های اجتماع خودراازدست دارندوجوددارد.ممکن است والدین بترسندکه بچّه هایشان جذب شهرشوندوخانه راترک کنند.بنابراین ترجیح می دهندمدرسه ای کوچک درروستای خودداشته باشندوارزش هاوسنّت هایشان راحفظ کنند.
عوامل اجتماعی –اقتصادی
استخدام معلّم برای هرپایه وقتی که ثبت نام کمترازنسبت معلّم به شاگردتعیین شده توسط دولت است،دشوارمی شود،دربرخی کشورهااین نسبت می تواند30-50دانش آموزبه ازای هرمعلّم باشد.
عامل دیگری که بایدمدنظرقرارگیردنبودمنابع انسانی وموادآموزشی است.برخی کشورهامنابع محدودی به ویژه درمدارس روستایی دورافتاده دارند.آن هامنابعی برای استخدام معلّمان لازم برای این سیستم ندارند.
برخی مدارس روستایی امکانات اولیّه مانندخوابگاه،معلّمان ،تعدادکافی کلاس درس وموادتدریس ویادگیری ندارند.درنتیجه بسیاری ازمعلّمان دوست ندارنددرمدارس روستایی دورافتاده کارکنند.این بدان معناست که این مدارس غالباباکمبودمعلّم روبه رویند.
مزایای تدریس چندپایه
علی رغم که عده ای ازکارشناسان معتقدندکه مدارس چندپایه ی کوچک ،کم اثرترازمدارس بزرگ تک پایه اندبااین حال مردم معتقدند
*یک یادومعلّم که به پنج پایه تدریس می کنندنمی توانندکل برنامه ی درسی رابه طورموثّرانتقال دهند.
*آموزگاران این مدارس دچارانزوای حرفه ای می شوند.
*تدریس چندپایه نمی تواندبه برتری فردی دانش آموزان کمک کند.
پژوهش هانشان داده است که تدریس چندپایه درصورت اجرا:
*می تواندازلحاظ تحصیلی مثل تدری تک پایه اثربخش باشد.
*می تواندمهارت های اجتماعی فراگیران رابه طورچشم گیری بهترازکلاس های تک پایهارتقاءدهند.
مزایایی که ازکلاس های چندپایه سراغ می رود:
*درک بیشتری بین معلّمان وفراگیران
*محیط غنی تربرای دانش آموزان
*مشارکت اجتماعی بیشتر
*مدیریت بهترکلاس
*افزایش دریادگیری و
*رشدعزّت نفس وجودارد.
مزایای اجتماعی مدارس چندپایه
این مدارس مشابه مجموعه ای خانوادگی اند.
درنتیجه:
*کودکان دراین مدارس ازلحاظ عاطفی باثبات ترند.
*می توانندچیزهای معیّنی رابهترازهمسالانشان بیاموزندهمان طورکه ازخواهروبرادرشان.
*ممکن است به طورکلی بهترآموزش ببینند.
ومی توان گفت که دراین گونه کلاس هافراگیران یادمی گیرندکه خودفرمان باشند،غالبابه تنهاییادرگروه های کوچک کارمی کنندوآن هاهمچنین یادمی گیرندچگونه به دیگرانی که مشکلاتی درکارشان دارندکمک کنند.
چندویژگی مثبت ازمدارس چندپایه
*محیط یادگیری غنی تر
*معلّم درآن واحدوظایف بسیاری داردبه طوری که نمی تواندهمه جاحاضرباشدودرآن واحدباهرفراگیرهمراه شودمعلّم مسئولیت های آموزشی رافراگیران به اشتراک می گذارد.فراگیران این کلاس هاظاهرابهترازفراگیران کلاس تک پایه اند.آن هامی دانندکه انتظارچه کاری ازآن هامی رود.می دانندچه تکالیفی دارند،چگونه کمک بگیرندوبه کجابرای کمک مراجعه کنند.یادمی گیرندچگونه به یکدیگرکمک کنندحتی درسنین پایین .آن هابه فراگیرانی مستقل تبدیل می شوند.
*برای نمونه وقتی دانش اموزان پایه اول برای نخستین باردریک کلاس چندپایه به مدرسه می روندهم ازمعلّم وهم ازدانش آموزان بزرگ ترکمک وراهنمایی می گیرند.گاهی این دانش آموزان بزرگ تربرادروخواهرانشان هستند.باگذشت زمان یادمی گیرندکه متکی به خودباشندومی توانندبسیاری ازنیازهای خودرابایادگیری بادیدن رفتارسایردانش آموزان برآورده کنند.دانش آموزان بزرگ تردوست دارندبه فراگیران جدیدکمک کنندکه آن هاهم درعوض همکاری رافرامی گیرند.
*فراگیران گروه های سنّی مختلف بهتریکدیگررامی شناسندومی توانندروابط حمایتی ایجادکنند.
*بچه های پایین ترکه به سرعت یادمی گیرندمی تواننخودرابه گروه های فراگیران پایه های بالاتربرسانند.
*دانش آموزان بزرگ تر،سریع تر،یاباتجربه ترمی تواندبه دانش آموزان کوچک تر،کندتر،وکم تجربه تردرس بدهند.درنتیجه خودشان بهتریادمی گیرند.یکی ازبهترین راه های یادگیری یک درس،درس دادن است.
*دانش آموزان گروه های سنّی مختلف می توانندباهم همکاری کنند.
درک بهترآموزگاران ودانش آموزان
*درکلاس چندپایه معلّمان ،دانش آموزان رابهترمی شناسندچراکه بیش ازیک سال باآن هاهستندبه عنوان معلّم چندپایه بایدسعی کنیدمعلّمی اثربخش باشیدچراکه نگرش منفی دانش آموزان که درزمان طولانی منجربه محرومیت آن هاخواهدشد.
*دانش آموزان هرساله نیازی به سازگارشدن بامقررات یارویکردهای جدیدندارند.زمان برای آشنایی معلّم ودانش آموزان هدرنمی رود.
مشارکت اجتماعی بیشتر
والدین هم دارای مهارت ودانشی اندکه می تواننددراختیاردانش آموزان بگذارند.آموزگارمی تواندازوالدین بخواهدبه مهارت هایادانشی که می تواننددراختیارکلاس بگذارنداشاره کند.ممکن است والدین مهارت هایی مانندآشپزی ،خیّاطی،رقص فرهنگی وهنرراآموزش دهند.
ایجادرقابت سالم
می دانیم که درشرایط چندپایه دانش آموزان پایه های مختلف دریک کلاس هستند.دریک کلاس چندپایه همه ی دانش آموزان آن چه رادرهرسطح پایه ای رخ می دهدمی بینندوممکن است این امرمنجربه خودانگیختگی برای تمام کردن پایه رفتن وبه پایه بعدی شود.
چالش های تدریس چندپایه
دراین قسمت به چالش های تدریس چندپایه وراه های غلبه برآن هامی پردازیم
می دانیم که دراین گونه کلاس هاموادآموزشی کمی وجوددارندوبسیاری ازمعلّمان دراستفاده ازراهکارهای چندپایه بامشکل روبه رومی شوند.
برنامه ریزی برای ارائه ی کلاسی می تواندبسیاروقت گیرباشدومعلّمان مثل سایرافرادزندگی پرمشغله ای درخارج ازکلاس دارند.
برخی اعضاءاجتماع درباره ی تدریس چندپایه فروگذاری می کنندچراکه احساس می کنندکه یادگیری واقعی درکلاس های چندپایه رخ نمی دهداینک به ذکرچندموردازچاش های تدریس درکلاس های چندپایه اشاره می کنیم.
برنامه درسی
یک چالش پیش روی افرادی که درکلاس چندپایه تدریس می کننداین است که موادی مانندکتاب های درسی برای استفاده درمداس تک پایه طراحی می شوند.معلّمان همیشه به میزان کافی برای وفق دادن مواددرسی وبرنامه های درسی بامحیط چندپایه آموزش نمی بینند.
برنامه ریزی ارائه
تدریس چندپایه مستلزم آن است که برنامه ریزی گسترده ای خارج اززمان عادی کلاس صورت گیرد.معلمان مثل هرفرددیگرفعالیت هاومسئولیت های فوق برنامه ی زیادی دارندکه مربوط به مدرسه نیست .آن هاخانواده ای دارندکه بایدبه آن برسندوبسیاری ازآن هااعضای بسیارفعّال اجتماع اند
نگرش
برخی والدین وعدّه ای ازکارکنان آموزشی نگرش منفی درباره ی تدریس چندپایه دارندوبه عناوینی چون «هدردادن وقت»می دانندآن هامعتقدندکه معلّمان بایدجلوی کلاس بایستندودانش رابه سردانش آموزان تزریق کنند
فضای فیزیکی
ظاهرواندازه ی برخی کلاس هاچالشی به حساب می آیند.برخی معلّمان به تدریس چندپایه اعتراض می کنندچراکه معتقدندکلاس هاغالبابسیارکوچک ،پرجمعیّت وبامیزوصندلی فرسوده اند.این شرایط ممکن است درمدارس تک پایه هم حاکم است.
انزوابه سبب موقعیّت جغرافیایی
اغلب مدارس چندپایه درمناطق دورافتاده واقع اند.معلّمان نیازمندصرف وقت بیشتر،تلاش وپول بیشتربرای تهیّه موادآموزشی ازاداره آموزش وپرورش اند
محیط محلّی محروم
جامعه محلّی غالبامحروم است وفقیر؛ونمی تواندموادآموزشی راتامین کندیاحقوق معلّمان رابپردازدوبعضاخارج ازوقت مدرسه ممکن است جامعه محلّی ازساختمان مدرسه برای جلسات وآیین های دینی استفاده کند.
فرگیران سطوح مختلف یادگیری
*فراگیرانی که کاری برای انجام نداشته باشندممکن است وقتشان راهدردهند.
*فراگیران می توانندسروصداایجادکنندومزاحم کاردیگرانی شوندکه می خواهندکارکنند.
*ممکن است فراگیران ساکت باشندامّاحوصله شان سررود.
سرخوردگی معلّم
بسیاری ازمعلّمان برای اقتضاهای تدریس چندپایه آماده نشده اندوبدون حمایت مناسب یاآموزش بیشتر، آن هااحساس سرخوردگی ،بی انگیزگی وخستگی شدیدی می کنند.
رفع چالش ها
به منظوررفع چالش های تدریس چندپایه بایدابتکارعمل های مشارکتی راباافرادزیربه کاربرد:
*همکاران مدرسه
*والدین وسایراعضای جامعه محلّی
*همکاران مدارس نزدیک
*همکاران سایرمدارس چندپایه
*همکارران سازمان هاوانجمن های معلّمان
*کارکنان وزارت آموزش وپرورش
همچنین نیازمندبررسی دوره های ضمن خدمتی که می توانددرحوزه های زیرباشد:
*روش شناسی هایی برای کلاس های چنرپایه
*طرح وبرنامه ریزی چندپایه
*تهیه موادآموزشی
مهم ترازهمه بایدنگرشی مثبت درباره ی تدریس چندپایه داشته باشیم.
واینک رهنمودهایی برای تدریس ویادگیری چندپایه ی موفقیت آمیز
*افزایش استفاده ازوقت اختصاص یافته به تدریس ویادگیری .مثل همه ی موقعیّت های آموزشی ،زمان کالایی ارزشمنداست ونبایدهدررود.
*مشارکت رادرهمه ی سطوح ،یعنی دانش آموزان ،معلّمان ،والدین واعضای جامعه محلّی پدیدآوریم.
*شبکه ای ازآموزگاران مدارس چندپایه ی کوچک مشابه ،تشکیل داده تاازیکدیگرحمایت کنیم،تجربیّات رادرمیان بگذاریدوموادآموزشی تهیه کنیم .
*نگرش مثبت به یادگیری مشارکتی ایجادکنیم به نحوی که؛
- دانش آموزان می توانندبه طورمستقل ،به تنهایی یادرگروه یادبگیرند.
- دانش آموزان می توانندخلّاق ومسئول باشند.
*مزایای بالقّوه محیط مدرسه واجتماع راشناسایی وترسیم کنیم.
*ضعف های خودراشناخته وبه رفع آن هابپردازیم
*حمایت انسانی ازمدارس کوچک
*تربیت معلّم برای مدارس کوچک
*حمایت حرفه ای ازمعلّمان
*حمایت اقتصادی ویژه ازاین گونه مدارس وازمعلّمان مربوطه
*معلّمانی که برای آن هااحساس نیازمی شوددوره های باارزشی قرارداده شود.
*اختصاص منابع آموزشی چون مواردزیربه مدارس چندپایه:
1.فضای کلاسی کافی
2.تخته های قابل حمل
3.موادچاپی موردنیاز
4.کتاب خانه یک کلاسی یامحلّ مطالعه
5.منابع الکترونیک وسایرمنابع آموزشی
*تهیّه طرح کار
طرح کارچیست؟
طرح کارعبارت است ازیک برنامه یاطرح پیشنهادی که نشان می دهدهرهفته ازترم رادرطول سال تحصیلی چه چیزی درس خواهیم داد.هرمعلّم درمدرسه درمدرسه طرح کاری ازیک برنامه ی درسی معین می کندوهرسال به فراخورنیازآن راتنظیم می نماید.
درطرح کاربه مادرمواردزیرکمک خواهدکرد:
*اهداف کلی وجزئی مرتبط رانتخاب کنیم.
*تصمیم هایی درباره ی محتواوساختاربرنامه ی آموزشی بگیریم.
*اطمینان پیداکنیم که منابع لازم تامین می شود.
*اثربخشی برنامه رابسنجیم.
*تهیه طرح درس :
هدف ازطرح درس
تهیّه طرح درس پیش ازوقت ،به ماحس امنیّت واعتمادبه فرایندتدریس – یادگیری می دهد
امّابایدگفت که درطرح ریزی برای کلاس چندپایه به مواردزیرتوجّه لازم شود:
*اهداف مرتبط راتعیین کنیم وآن هارابه عنوان های قبلی وعنوان هایی که بایددرآینده تدریس شودارتباط دهیم
*محتوای درس راتعیین کنیم
*تخمین بزنیم چقدرزمان برای هردرس لازم خواهدبود.
زمان بندی
تدریس چندپایه پیچیده است ،چراکه بایدبه مواردبسیاری درآن واحدتوجّه شود.جدول زمانی به کارمان ساختارمی دهد،ازآن به عنوان راهنماوتعیین مسیردرست استفاده کنیم.
این جدول زمانی اثربخش بایدآسان ،ساده ،وصریح باشد.اگرپیچیده باشدماراگیج می کندوممکن است ازآن پیروی کنیم.
روش تدریس وفعّالیّت های یادگیری:
درهنگام برنامه ریزی درس برای کلاس چندپایه مهم است که برارائه ی درس تمرکزکنیم ؛ارائه ی درس رامی توان به سه مرحله تقسیم کرد:
*مقدمه
*ارائه
*نتیجه گیری
مقدمه:مقدمه بایدتوجّه وعلاقه دانش آموزان رابرانگیزدیاجلب کند.دانش آموزبایدانگیزه پیداکندوآماده ی یادگیری مهارت هاومفاهیم شود.به منظورکمک به برانگیختن علاقه ی آن هابه مواردی که دانش آموزان ازقبل درباره ی موضوع می دانندتوجّه کنیم.
ارائه:پس ازمقدمه بایدبدنه درس رابه شیوه ای ارائه کنیم که به دانش آموزان دردرک کمک کند.بایدموضوع درسی رابه روشنی ارئه کنیم
نتیجه گیری:
سعی کنیم درس رابانکته ای مهم تمام کنیم .درس رابه گونه ای جمع بندی کنیم که مهارت هاومفاهیم تدریس راتقویت کنیم.
مهارت های ارائه درس درکلاس های چندپایه:
مهارت های ارائه درس جزءکلیدی درموفقیّت هردرس اند.فقط درصورتی که مهارت های ارائه ی،خوبی نداشته باشیددرس برنامه ریزی شده باشکست مواجه خواهدشد.
مهارت های ارائه درس ،فنونی هستندکه به معلّمین اطمینان می دهندکه قادرنددرس هارابه جالب ترین نحوه باایجادانگیزه ،باتوالی منطقی وبه شیوه ی عینی ارائه کنند.
کلیدارائه ی موفق درس دومفهوم بسیارمهم استک
*شفّافیّت و
*انگیزه
رهنمودهایی برای ارائه درس درکلاس های چندپایه:
*آماده باشیم،بدون آمادگی برای تدریس اقدام نکنیم
*پیام خودرابه روشنی بیان کنیم (بی هدف وپیوسته صحبت نکنیم)
*برای درس مربوطه برنامه داشته باشیم (درحین درس ان راطراحی نکنیم)
*موادرابشناسیم؛سرتان راروی کتاب نیندازیم وبخوانیم.
*موادآموزشی ساخته شده یاآماده رابه کارببریم.
*به دانش آموزان درنوشتن کمک کنیم.
*مثال بیاوریم،فریادوجیغ نزنیم.
*به روشنی صحبت کنیم،خیلی تندحرف نزنیم.
*به دانش آموزان درپاسخ دادن به سوالات کمک کنیم.
*سوالات رابه سوی افرادوگروه های کوچک هدایت کنیم.ازکل کلاس نخواهیم که یک صدابه سوال پاسخ دهند.
*نگوییم «کودکان بایددیده شوندونه شنیده»
*کودکی راکه به نظرگیج شده می آیدنادیده نگیریم
*سروقت برسیم،ازاتاق دیرنیاییم.
*ثابت قدم باشیم .یک جورعمل نکنیم وبعدجوردیگر
*ازاموری که شماودانش آموزانتان تعیین کرده ایدپیروی کنیم
*به دانش آموزان پاداش داده وازآن هاقدردانی کنیم.تعریف وتمجیدنکنیم مگرآن که شایستگی آن راداشته باشند.
*به دانش آموزان کمک کنیم بفهمند(کودکی راکه نمی فهمدکتک نزنیم)
*بگذریم دانش آموزان فعّال باشند.متکلّم وحده نباشیم.
*به نیازهای دانش آموزان بپردازیم.نیازهای آن هارانادیده نگیریم.
هفت راه برای ارائه ی درس اثربخش :
1.توجّه دانش آموزان راجلب کنیم
2.اشتیاق نشان دهیم
3.شرح روشنی ازمحتواودستورالعمل هاداشته باشیم.
4.تغییرحالت ایجادکنیم
5.به زمان بندی توجّه کنیم.
6.ازروش های تدریس گوناگون استفاده کنیم.
7.بخش پایانی درنظربگیریم.
